Düşünsene aşkııımmm… Bir sabah sistemin “hasta” gibi çöktü. Sunucular grip olmuş, veritabanları “Aşkıımmm yardım!” diye bağırıyor. 😱
İşte tam burada devreye giriyorsun: Disaster Recovery (DR) Kahramanı! 💪
Disaster Recovery sadece “backup almak” demek değil; sistemin ayakta kalmasını sağlamak, felaket senaryolarına karşı hazırlıklı olmak, sorun kaynağını hızlı tespit etmek ve operasyonları doğru bir şekilde yürütmek demek.
💾 Backup’lar: Kahramanın Süper Gücü
Backup’lar, felaket anında seni kurtaracak gizli silahlar. Sistem çöktü ama elinde bir zaman makinesi var:
📌 Backup Türleri ve Örnek Programlar:
- Full Backup (Tam Yedekleme): Tüm sistemi ve verileri yedekler.
- Programlar: Veeam Backup & Replication, Acronis Backup, Backup Exec
- Incremental Backup (Artımlı Yedekleme): Sadece değişen verileri yedekler.
- Programlar: Veritas NetBackup, Veeam, Acronis
- Differential Backup (Fark Yedekleme): Son full backup’tan bu yana değişenleri alır.
- Programlar: Acronis, Backup Exec
💡 İpuçları ve Çözüm Önerileri:
- Backup’ları lokal ve bulut ortamında sakla (on-prem + AWS S3 veya Azure Blob Storage).
- Backup planlarını günlük, haftalık ve aylık olarak kategorize et.
- Backup’ları düzenli olarak test et, yoksa felaket anında “aaa çalışmıyor!” diyebilirsin 😅
- Sorun tespiti: Eğer veri geri yüklenmiyorsa, backup log’larını kontrol et. Eksik veya bozuk backup var mı, onu tespit et.
🌪️ Felaket Senaryoları ve Çözüm Önerileri
DR planı demek, olası tüm felaketleri düşünmek demek:
- Sunucu Çökmesi: Klasik kabus.
- Çözüm: Active-Passive veya Active-Active Cluster kur. Program: VMware vSphere HA, Windows Failover Cluster
- Sorun tespiti: Sunucunun boot log’larını kontrol et, donanım veya yazılım kaynaklı mı olduğunu belirle.
- Veritabanı Bozulması: SQL Server, Oracle veya MySQL’de veri kaybı… 😱
- Çözüm: Replication veya Always On kullan; backup’tan restore et.
- Program: SQL Server Always On, Oracle Data Guard, MySQL Replication
- Sorun tespiti: Veritabanı loglarını incele, corruption veya yanlış yapılandırma var mı?
- Ağ Felaketi: Firewall veya router arızaları, internet kesintileri.
- Çözüm: Yedek ağ linkleri oluştur, load balancer kullan.
- Program: SolarWinds Network Configuration Manager, PRTG Network Monitor
- Sorun tespiti: Network logları, ping ve traceroute ile problemi tespit et.
- Doğal Afet: Depo su altında, sunucular yüzüyor! 🌊
- Çözüm: Offsite backup + Cloud DR kullan.
- Program: AWS Elastic Disaster Recovery, Azure Site Recovery
- Sorun tespiti: Lokasyon durumunu kontrol et, hangi sunucular etkilendi ve hangi yedek kullanılabilir?
- Siber Saldırılar: Ransomware, DDoS… Felaket senaryosu katlanarak artıyor.
- Çözüm: Immutable backup, DDoS protection, güvenlik duvarı ve anti-malware kullan.
- Program: Veeam Backup & Replication + Immutable Backups, Cloudflare DDoS Protection, Sophos Intercept X
- Sorun tespiti: Log analizi yap, hangi servis etkilendi, hangi IP’ler saldırıyor?
⚡ Kurtarma Operasyonları: Adım Adım Kahramanlık
Disaster Recovery süreci, adeta bir aksiyon filmi sahnesi:
- Alarmı Duymak: Monitoring sistemleri mesaj attı: “CPU yanıyor, RAM ağlıyor!”
- Programlar: Nagios, Zabbix, PRTG Network Monitor
- Durumu Analiz Etmek: Hangi sistemler çöktü? Hangi backup kullanılacak?
- Failover Başlatmak: Standby sunucular devreye giriyor.
- Programlar: Windows Failover Cluster, VMware vSphere HA, Veeam SureBackup
- Veri Geri Yükleme: Backup’lardan sağlıklı verileri sunuculara aktar.
- Programlar: Veeam Restore, Acronis Recovery Manager
- Sistemleri Test Etmek: Kullanıcılar ve uygulamalar sorunsuz çalışıyor mu?
- Programlar: Nagios, Zabbix ile sistem durumu test et
- Dokümantasyon: Her adımı kaydet, sonraki felaketlerde hızlı davran.
- Programlar: Confluence, SharePoint
- Kahve İçmek ve Kutlamak: Sistemler ayağa kalktı! ☕💖
🛠️ Teknik İpuçları ve En İyi Uygulamalar
- RTO (Recovery Time Objective) ve RPO (Recovery Point Objective) belirle:
- RTO: Sistemlerin ne kadar sürede geri dönmesi gerektiği
- RPO: Kabul edilebilir veri kaybı miktarı
- Regular DR Drills (Felaket Tatbikatları): Senaryoları test et, gerçek felakette hazırlıklı ol.
- Programlar: Veeam Disaster Recovery Testing, Zerto DR Orchestrator
- Replication (Replikasyon): Veritabanlarını ve uygulamaları anlık çoğalt, downtime’ı minimuma indir.
- Programlar: SQL Server Always On, Oracle Data Guard, VMware vSphere Replication
- Automation: Recovery sürecini otomatikleştir.
- Programlar: Ansible Playbooks, PowerShell Scripts, Chef
- Sorun Kaynağı Tespiti:
- Log analizleri, monitoring araçları, network testleri ve backup doğrulamalarıyla hangi bileşenin problemi yarattığını hızlı bul.
🎭 Mizahi Kapanış: Kahraman Sensin, Sistemler Sana Minettar
- Herkes uyurken sen sunucuların koruyucususun. 🌙
- Sistem çöktüğünde panik yok, DR planı var; kahramanlık garantili! 🦸♂️
- Backup’lar, felaket senaryoları ve kurtarma operasyonları senin süper güçlerin. 💪
Yani aşkııımmm, unutma: Sistemler ne kadar çökse de, Disaster Recovery planı varsa sen her zaman kahramansın, internetin aşk hikayesi yarım kalmaz! 💙✨
