Python programlama dilinde sayılar, matematiksel işlemlerden finansal hesaplamalara kadar birçok alanda kullanılır. Python, farklı türlerde sayılarla çalışmamızı sağlayan güçlü ve esnek bir dil yapısına sahiptir. Bu yazıda, Python’da sayılarla nasıl çalışacağınızı ve çeşitli sayı türlerini nasıl kullanacağınızı örnek kod bloklarıyla birlikte ele alacağız.
Sayı Türleri
Python’da üç ana sayı türü vardır:
- int: Tamsayıları temsil eder.
- float: Ondalıklı sayı (kesirli sayı) olarak bilinir.
- complex: Karmaşık sayılar.
Tamsayılar (Integers)
Tamsayılar, ondalık kısmı olmayan sayılardır. Python’da tamsayılar int veri türüyle tanımlanır.
# Tamsayı örnekleri
x = 10
y = -5
z = 0
print(x) # Output: 10
print(y) # Output: -5
print(z) # Output: 0
Ondalıklı Sayılar (Floats)
Ondalıklı sayılar, ondalık kısmı olan sayılardır. Python’da ondalıklı sayılar float veri türüyle tanımlanır.
# Ondalıklı sayı örnekleri
a = 3.14
b = -2.5
c = 0.0
print(a) # Output: 3.14
print(b) # Output: -2.5
print(c) # Output: 0.0
Karmaşık Sayılar (Complex)
Karmaşık sayılar, gerçel ve sanal kısımlardan oluşur. Python’da karmaşık sayılar complex veri türüyle tanımlanır ve j harfi sanal kısmı temsil eder.
# Karmaşık sayı örnekleri
comp1 = 2 + 3j
comp2 = -1 - 1j
print(comp1) # Output: (2+3j)
print(comp2) # Output: (-1-1j)
Sayı Dönüşümleri
Python’da bir sayı türünden diğerine dönüştürmek oldukça basittir. int(), float() ve complex() fonksiyonları kullanılarak dönüşümler yapılabilir.
# Sayı dönüşümleri
x = 10
y = 3.14
z = 1 + 2j
# int'den float'a dönüşüm
a = float(x)
print(a) # Output: 10.0
# float'dan int'e dönüşüm
b = int(y)
print(b) # Output: 3
# int'den complex'e dönüşüm
c = complex(x)
print(c) # Output: (10+0j)
# float'dan complex'e dönüşüm
d = complex(y)
print(d) # Output: (3.14+0j)
Matematiksel İşlemler
Python, temel matematiksel işlemleri gerçekleştirmek için çeşitli operatörler sunar.
# Temel matematiksel işlemler
x = 10
y = 3
# Toplama
print(x + y) # Output: 13
# Çıkarma
print(x - y) # Output: 7
# Çarpma
print(x * y) # Output: 30
# Bölme
print(x / y) # Output: 3.3333333333333335
# Tam sayı bölme
print(x // y) # Output: 3
# Kalan bulma (modül)
print(x % y) # Output: 1
# Üs alma
print(x ** y) # Output: 1000
Matematik Modülü (math)
Python, daha gelişmiş matematiksel işlemler için math modülünü sağlar. Bu modül, karekök alma, trigonometrik fonksiyonlar ve logaritma gibi birçok fonksiyon içerir.
import math
# Kare kök alma
print(math.sqrt(16)) # Output: 4.0
# Üs alma
print(math.pow(2, 3)) # Output: 8.0
# Pi sayısı
print(math.pi) # Output: 3.141592653589793
# Trigonometrik fonksiyonlar
print(math.sin(math.pi / 2)) # Output: 1.0
print(math.cos(0)) # Output: 1.0
# Logaritma
print(math.log(100, 10)) # Output: 2.0
Rastgele Sayılar (random)
Rastgele sayılar oluşturmak için Python’un random modülünü kullanabilirsiniz. Bu modül, belirli aralıkta rastgele sayı üretme, rastgele seçim yapma gibi işlevler sunar.
import random
# 0 ile 1 arasında rastgele bir sayı
print(random.random())
# Belirli bir aralıkta rastgele bir tamsayı
print(random.randint(1, 10))
# Belirli bir aralıkta rastgele bir ondalıklı sayı
print(random.uniform(1.0, 10.0))
# Rastgele seçim
choices = ['elma', 'muz', 'kiraz']
print(random.choice(choices))
Sonuç
Python’da sayılarla çalışmak oldukça esnek ve güçlüdür. Farklı sayı türlerini ve bunlarla ilgili işlemleri anlamak, Python’da daha karmaşık projeler geliştirmenize olanak tanır. Bu yazıda, temel sayı türlerini ve bunlarla yapılabilecek bazı işlemleri ele aldık. Python’un sunduğu zengin kütüphaneler sayesinde, matematiksel işlemler ve sayı manipülasyonları oldukça kolay ve etkili bir şekilde gerçekleştirilebilir.