Düşünsene… İnternete giriyorsun, YouTube’da video açıyorsun, Instagram’da stalk yapıyorsun, Netflix’te dizi izliyorsun… Her şey tıkır tıkır çalışıyor. Peki perde arkasında ne oluyor? 🤔
Cevap: Ağ protokolleri dediğimiz gizli kahramanlar iş başında! 🦸♂️
📬 Ağ Protokolü Ne Demek?
Ağ protokolleri, bilgisayarların, telefonların ve diğer cihazların aynı dili konuşmasını sağlayan kurallar bütünü.
Mesela…
- Senin bilgisayar Türkçe konuşuyor diyelim,
- YouTube sunucusu Japonca konuşuyor olsun,
- Ama protokoller sayesinde ikisi de “ortak bir tercüman” bulup anlaşıyorlar.
Yani aslında internet, devasa bir uluslararası zirve, protokoller de simultane çevirmenler. 🎧
🕸️ Başroldeki Protokoller
1. HTTP / HTTPS – “Web’in Konuşkan Çocuğu” 🗣️
Bir siteye girdiğinde adresin başında http:// ya da https:// görürsün.
- HTTP: “Hadi bana sayfa ver” der.
- HTTPS: Aynısı ama üstüne güvenlik gardiyanı eklenmiş versiyon. (Koskoca internet, şifresiz olur mu aşkım?)
2. TCP/IP – “Mesajını Güvenle Ulaştırırız” 📦
TCP, internetteki kargo şirketi gibi çalışır.
- Paketini alır, düzgünce kutular, adrese gönderir.
- Yolda kaybolursa? Tekrar ister! (Aras Kargo olsaydı burası çuvallardı ama TCP sağlam iş yapıyor 😅).
IP ise kuryenin elindeki adres defteri. “Bu paket nereye gidecek?” diye bakar ve doğru eve teslim eder.
3. FTP – “Taş Devri’nin Dosya Taşıyıcısı” 📂
Eskiden dosya göndermek için kullanılan File Transfer Protocol.
Bugünün gençleri “WeTransfer” kullanıyor, ama FTP dedelerimizin gençlik aşkıydı.
4. SMTP / POP3 / IMAP – “Mail Dünyasının Postacıları” ✉️
- SMTP: Postayı gönderen kişi.
- POP3: Postayı alır ama saklamaz, hemen açıp çöpe atar gibi (biraz cimri).
- IMAP: Postayı alır, hem sunucuda hem sende saklar. Yani “anne gibi”… her şeyi biriktirir. 😂
5. DNS – “İnternetin Telefon Rehberi” 📖
Sen “google.com” yazıyorsun. Ama bilgisayarın “Adı sanı ne? IP’si nerede?” diye soruyor.
İşte DNS devreye giriyor ve isimi numaraya çeviriyor. Tıpkı “Ayşe’nin numarası kaçtı ya?” diye telefon rehberine bakmak gibi.
❤️ Neden Bu Kadar Önemliler?
Çünkü protokoller olmasa:
- Web siteleri birbirini anlamazdı,
- Mailler uzaya gider geri dönmezdi 🚀📨,
- Netflix izlemek yerine modemle kavga ederdik.
Yani internet, protokoller sayesinde düzenli, güvenli ve hızlı.
🎯 Sonuç: İnternet Bir Orkestra, Protokoller Şef! 🎶
Ağ protokollerini düşün, dev bir orkestranın şefleri gibi. Herkes farklı enstrüman çalıyor (bilgisayar, telefon, sunucu), ama protokoller sayesinde kusursuz bir senfoni çıkıyor. 🎼
Bir dahaki sefere bir site açıldığında, bir YouTube videosu çalıştığında ya da Netflix donmadığında… Protokollere sessizce teşekkür et. Çünkü onlar olmasa, biz hâlâ mahalle bakkalındaki “internet kafe”de Counter-Strike oynuyor olurduk. 😅🎮
