“Bir zamanlar bir komut satırı vardı…”
Merhaba teknoloji kâşifleri!
Bugün seni bilgisayar dünyasında biraz “nostaljik”, biraz da “hacker havası” estiren bir konuya götürüyorum: BAT dosyaları!
Evet evet, yanlış duymadın, o meşhur .bat uzantılı dosyalar.
Hani şu siyah ekranda beyaz yazılarla çalışan, 90’ların bilgisayar sihirbazlığına benzeyen dosyalar var ya, işte onlar!
Şimdi arkanı yaslan, eline bir fincan kahve (veya nostaljik hissetmek istersen bir Nescafe 3’ü 1 arada) al, BAT dosyalarının bilinmeyen dünyasına giriş yapıyoruz. ☕
🎩 BAT Dosyası Nedir?
BAT dosyası aslında bir tür komut dosyasıdır.
Uzun uzun açıklaması:
“Batch file” yani toplu işlem dosyası.
Kısaca, bilgisayara diyoruz ki:
“Bak güzelim, ben sana bir dizi komut yazdım, sen bunları sırayla uygula, beni uğraştırma.”
Sen bu dosyayı çift tıkladığında, o siyah ekran belirir (Command Prompt / CMD) ve ne komut yazdıysan, tek tek uygular.
Yani bir nevi “otomasyonun dedesi.”
Bugünkü otomasyonlar, yazılım betikleri, Python scriptleri falan varsa, bilin ki hepsi bu abilerden feyz aldı.
⚙️ BAT Dosyasının Gücü: Neler Yapabilir?
BAT dosyasını küçümseme!
Küçücük dosya, koca bilgisayara neler yaptırır neler…
İşte başlıca marifetleri:
- Klasör oluşturur.
- Dosya siler (İstersem “geri dönüşümsüz” bile!).
- Program çalıştırır.
- Ağ ayarlarını değiştirir.
- Sistem bilgisi gösterir.
- Dosya yedekleme yapar.
- Günlük görevleri otomatikleştirir.
İşte tam bu yüzden, bir zamanlar ofislerin gizli kahramanıydı.
Şöyle düşün:
Patron gelir, “Her sabah şu rapor yedeklensin” der.
Sen BAT dosyasını yazarsın, cron job kurarsın, BAM!
Sen kahveni içerken o tüm işleri halleder.
Sen “Çalışkan personel” ilan edilirsin. (Oysa çalışan asıl o .bat dosyasıdır!) 😎
📝 Nasıl Yazılır Bu BAT Dosyası?
Aslında çok kolay.
Sadece Not Defteri’ni açıyorsun (evet, o basit Not Defteri).
Sonra içine komutları yazıyorsun.
Mesela:
batKopyalaDüzenle@echo off
echo Merhaba, dünya!
pause
Kaydedip uzantısını .bat yapıyorsun.
Çift tıklayınca siyah ekran açılıyor ve sana:
“Merhaba, dünya!”
diyor.
İşte bu kadar basit!
Ama bu işin de incelikleri var:
- Komutları sıraya koymak,
- Doğru dizinleri kullanmak,
- İzinleri kontrol etmek,
- Ve her zaman, her zaman bir “pause” koymak!
(Pause koymazsan komutlar göz açıp kapayıncaya kadar biter, sen hiçbir şey göremezsin! 🙃)
🚨 Dikkat! BAT Dosyaları Şaka Kaldırmaz!
Şimdi sıkı dur:
BAT dosyaları şaka kaldırmaz.
Yanlış komut yazarsan “Beni affet, bir daha yapmam” demez, direkt uygular.
Mesela şöyle masum bir satır:
batKopyalaDüzenledel /s /q C:\
Ne yapar biliyor musun?
Tüm C diskini anında siler. Gözünün yaşına bakmaz!
O yüzden:
- Kullanmadan önce iki kere oku.
- Bilmediğin komutu asla yazma.
- İnternetten bulduğun .bat dosyasını çalıştırmadan önce incele.
(“Abi indirince virüs gibi çalıştı!” diyenlerin %90’ı o dosyayı incelemeden tıklar.)
BAT dosyaları güçtür;
Ama sorumluluk da ister!
🔮 Günümüzde BAT Dosyaları Hâlâ Kullanılıyor mu?
Evet!
Hâlâ:
- Sistem yöneticileri,
- Yazılım geliştiriciler,
- Oyun mod yapımcıları,
- Retro meraklıları,
- Hatta hacker’lar (!)
tarafından BAT dosyaları kullanılıyor.
Bazı işler var ki, hâlâ bir BAT dosyası kadar pratik ve hızlı bir çözüm yok.
Özellikle Windows’ta sistem otomasyonu deyince, BAT dosyaları hâlâ tahtını koruyor.
🎯 SON SÖZ:
BAT dosyaları, modern otomasyonların büyük dedesi.
Küçük, basit ama inanılmaz etkili.
Doğru kullanırsan:
- Hayat kurtarır,
- İşleri hızlandırır,
- Seni “bilgisayar dahisi” gibi gösterir.
Ama yanlış kullanırsan:
- Büyük pişmanlık,
- Sonsuz “C:\ silindi” kabusu,
- Mavi ekranlı geceler seni bekler.
O yüzden, bat dosyalarıyla dost ol, ama her zaman saygını koru!
Unutma:
“Güç büyükse, sorumluluk daha da büyüktür!” ☠️💻
