Düşün: Evinde internet kullanıyorsun, YouTube’dan video açıyorsun ya da WhatsApp’tan mesaj atıyorsun. Ama aslında perde arkasında, görünmez bir orkestra gibi çalışan katman katman bir sistem var. İşte bu orkestranın şefi: OSI Referans Modeli. 🎶💻
“OSI ne ki?” dersen… Açılımı: Open Systems Interconnection. Türkçesi: “Açık Sistemler Arası Bağlantı”. Hani şu bilgisayarların “biz ayrı evrenlerdeniz ama yine de anlaşalım” diye bulduğu evrensel çeviri kitabı gibi düşün. 🌍🤝
Peki bu modelde neler var? Tam 7 katmanlı bir apartman düşün. Aslında apartman demeyeyim… Daha çok aşk katları gibi: Her katın kendi rolü var, hepsi birlikte olunca iletişim tamamlanıyor. ❤️🏢
1️⃣ Fiziksel Katman (Apartmanın Giriş Kapısı 🚪)
Burası elektrik sinyalleri, kablolar, fiber optikler, antenler… Yani ham iletişim.
Buradaki sorun şu: Eğer kablon koparsa, aşk biter. 😂
2️⃣ Veri Bağlantı Katmanı (Apartmanın Kapıcısı 👨🔧)
“Kim giriyor, kim çıkıyor?” kontrolü burada. Hataları tespit eder, adresleme yapar.
Yani kapıcı: “Bu paket senin değil, yanlış kata çıkma!” diye uyarır. 😅
3️⃣ Ağ Katmanı (Asansör 🚠)
Hangi paket hangi kata çıkacak? İşte IP adresleri burada devreye giriyor.
Asansör: “Sen 5. kata, sen 7. kata.”
Ama bazen de “Asansör bozuk, merdivenden çık” misali… IP çakışmaları olur. 😂
4️⃣ Taşıma Katmanı (Kuryemiz 🚴)
Siparişini eksiksiz getirir mi? Paket kaybolursa yenisini yollar mı?
İşte TCP burada devreye giriyor. Düşün: Yemeksepeti kuryesi paketini “sıcak ve sağlam” getiriyor. TCP güvenilir, ama biraz yavaş. UDP ise “al kanka ben bıraktım kaçtım” modunda. 😂
5️⃣ Oturum Katmanı (Kafenin Masası ☕)
Sohbetin başladığı yer. Bağlantıyı kurar, sürdürür, bitirir.
“Merhaba, görüşmemiz başladı. Tamam, görüşme bitti. Çıkış yaptım.”
6️⃣ Sunum Katmanı (Çevirmen 🎧)
Mesajını evrensel dile çevirir.
Sen “emoji” gönderirsin, karşı tarafta da aynı emoji görünür. Yoksa kalp yerine kare işareti çıkar, tatsız olur. 😅
7️⃣ Uygulama Katmanı (Kalbin 💌)
İşte aşkın doruk noktası: WhatsApp, Instagram, YouTube, oyunlar…
Seninle doğrudan muhatap olan katman. “Like” attığın, “DM” gönderdiğin kısım.
🎭 Kısacası OSI modeli:
- Fiziksel Katman → Elektrik sinyali
- Veri Bağlantı Katmanı → Kapıcı
- Ağ Katmanı → Asansör
- Taşıma Katmanı → Kurye
- Oturum Katmanı → Masayı ayarlayan
- Sunum Katmanı → Çevirmen
- Uygulama Katmanı → Seninle aşk yaşayan 💖
👉 Unutma: OSI modeli olmasa, bilgisayarlar “telefonu ters çevirip konuşan dayılar” gibi anlaşamazdı. 😅📞
Bu yüzden OSI, internetin gizli kahramanı.
