“Silinmeyecek anılar için dönen diskler… ve uçan veriler!”
Bilgisayarın içini açtığında karşına çıkan her bileşen bir hikâye anlatır. Ama köşede sessizce duran bir parça vardır ki… Ne monitör kadar gösterişlidir, ne klavye kadar tıkır tıkır konuşur. Yine de bilgisayar açıldığında en önce o devreye girer, “Hadi bakalım bugün hangi dosyaları hatırlamam gerekiyor?” diye işe koyulur. Evet, bugünkü kahramanımız: Hard Disk, ve artık yanında fırtına gibi esen M.2 SSD’ler!
🔄 HDD Nedir? Nasıl Çalışır?
Hard disk (HDD), bilgisayarın uzun süreli hafızasıdır. Eskiden mektupları sandıkta saklardık, şimdi fotoğrafları ve videoları HDD’de saklıyoruz.
- Döner plakalardan oluşur (DJ değil ama dönmeyi seviyor).
- Okuma/yazma kafası verileri tıpkı pikap iğnesi gibi alır.
- 5400 – 7200 RPM (devir) arasında döner. Yani aslında kendi çapında spor yapıyor!
Ama bu hızlar modern çağın “bir tıkla açılma” beklentisini karşılamıyor…
🚀 SSD Nedir? Neden Daha Hızlıdır?
SSD, yani “Solid State Drive”, Türkçesiyle katı hâl sürücüsü, hareketli parça içermez. Plaka, kafa, döner tabla? Yok!
Bunun yerine tıpkı bir dev USB bellek gibi çalışır ama ondan çok daha hızlıdır. Hani eski HDD bir kaplumbağaysa, SSD bildiğin jet motorudur.
İşte bu noktada devreye son model M.2 SSD’ler giriyor…
🧬 M.2 SSD Nedir?
M.2, SSD’nin ince, uzun ve çikolata gofreti gibi olan modelidir.
- Anakarta direkt takılır, kablo karmaşası yok!
- Küçücük boyutuna rağmen “Ben buradayım!” dercesine hız performansı sunar.
- Genellikle dizüstü bilgisayarlarda, oyuncu PC’lerinde ve “ben hızdan başka bir şey tanımam” diyen sistemlerde tercih edilir.
⚡ Gen 3 vs Gen 4: Kuşakların Savaşı
PCIe (Peripheral Component Interconnect Express) arayüzü, SSD’nin sistemle nasıl konuştuğunu belirler.
Tıpkı internet bağlantısı gibi düşünebilirsin:
- Gen 3 (PCIe 3.0): 3500 MB/s’ye kadar hız sunar. Yani zaten HDD’ye göre 10 kat hızlıdır.
- Gen 4 (PCIe 4.0): 7000 MB/s’ye kadar çıkabilir. SSD mi, ışınlanma cihazı mı belli değil!
- Gen 5 de yolda ama… Onu başka bir blogda ele alalım, henüz herkese nasip olmadı 😄
💡 Not: Anakartın PCIe Gen 4 desteklemiyorsa, Gen 4 SSD alsan bile Gen 3 hızında çalışır. Yani bileğine Rolex takıp bileklik gibi kullanmak gibi bir şey!
🌟 En Ünlü SSD Markaları
SSD alırken “ne alırsam alayım hızlıdır zaten” demek biraz abartı olabilir. Markalar bu işte fark yaratıyor. İşte SSD dünyasının yıldızları:
🔹 Samsung
- 970 EVO, 980 PRO, 990 PRO modelleriyle tam bir performans canavarı.
- Hem hız hem dayanıklılık hem de yazılım desteği konusunda lider.
🔹 Western Digital (WD)
- WD Black SN850 modeli Gen 4 canavarı. Oyuncular için birebir!
- WD Blue ise daha uygun fiyatlı ama güvenilir alternatif.
🔹 Crucial (Micron)
- P3 ve P5 serileriyle fiyat/performans kralı.
- Gen 3 kullanıcıları için ideal.
🔹 Kingston
- NV2 modeli ile Gen 4 uygun fiyatla geldi.
- Genelde ekonomik, sessiz sedasız işini yapar.
🔹 Sabrent
- Rocket serisiyle “hız mı dediniz?” diye bağırıyor.
- Üst düzey hız isteyenler için güzel tercih.
📌 HDD mi SSD mi? Peki Ya İkisi Birlikte Olmaz mı?
- Oyunlar, işletim sistemi ve sık kullandığın uygulamalar için: M.2 SSD
- Arşiv, film-dizi koleksiyonu, yedek dosyalar için: HDD
Bu kombinasyon tam anlamıyla bir dijital evlilik: biri hız verir, diğeri saklar.
⚠️ Dikkat Edilmesi Gerekenler
- SSD dolarsa hız düşer. “Yarısı boş olsun ki rahat koşsun” mantığı geçerli.
- HDD’de verileri yedeklemeyi unutma. HDD’ler uzun ömürlü ama ölümsüz değil!
- M.2 SSD takarken anakartla uyumuna dikkat et: uzunlukları (2230, 2242, 2280) farklı olabilir.
🎯 Sonuç: Depolama Ciddi İştir, Ama Gülmeden Olmaz!
Teknoloji hızla değişiyor, diskler küçülüyor ama işler büyüyor.
- Eskiden 1 TB diskle hava atılırdı. Şimdi o kadar veriyi WhatsApp gruplarında bile bulabiliyoruz.
- Ama ister eski usul HDD, ister ışık hızında M.2 SSD kullan, dosyalarını yedeklemeyi unutma! Çünkü “disk” hata yapmaz ama “biz” yaparız. 😄
🖋️ Yazan: Teknolojiye sevdalı bir sistem mühendisi
💬 Yorum Bırak: “Benim ilk hard diskim 20 GB’tı!” diye nostalji yapmak serbest!
